Cuốn sách "Họa sĩ khóa Kháng chiến 1950 - 1954" là một chuyên khảo về khóa học chính thức đầu tiên của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam, kể từ khi thành lập, tháng 10 – 1945. Đây là một trong 5 ngôi trường Cao đẳng được thành lập cùng thời điểm, dựa trên nền tảng cơ sở hệ thống giáo dục sau phổ thông từ thời Pháp thuộc, trong đó có trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, ra đời năm 1925, cho thấy tầm quan trọng của mỹ thuật đối với sự phát triển của văn hóa và xã hội. Nhà trường đã tuyển sinh khóa đầu tiên trong năm 1946 nhưng việc học chỉ kéo dài được hai tháng thì bị gián đoạn, do cả nước bắt đầu cuộc kháng chiến chống Pháp, tháng 12 – 1946. Trường Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam nay chính là Đại học Mỹ thuật Việt Nam, số 42, phố Yết Kiêu, Hà Nội.

(Ấn phẩm này giàu chất sử liệu về một giai đoạn đặc biệt của lịch sử mỹ thuật Việt Nam.)

Cuốn sách gồm ba phần nội dung chính:

Phần 1: Họa sĩ khóa Kháng chiến – một biên niên sử: chuyên luận khái quát về lịch sử khóa học, diễn biến chính trong khóa học và vai trò của nó cũng như của họa sĩ – giám đốc nhà trường Tô Ngọc Vân, nguyên là sinh viên và giảng viên của Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, trong việc định hướng hành trình nghệ thuật của các thành viên trong khóa.

Phần 2: Về 22 sinh viên của khóa học: trong số này có một số người đã thành danh, định vị tên tuổi họ trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam hiện đại như Lưu Công Nhân,  Trọng Kiệm, Trần Lưu Hậu, Lê Lam, một số khác có nhiều đóng góp quan trọng trong lịch sử điện ảnh cách mạng Việt Nam như Đào Đức, Mai Long, Ngô Mạnh Lân, Ngọc Linh,... Bên cạnh đó, có những người mà cuộc đời và nghệ thuật của họ chưa ngừng gây nên các cuộc tranh luận, như họa sĩ Lê Huy Hòa. Một số khác có vẻ lặng hơn đi qua năm tháng nhưng nếu một lần được biết đến gia tài nghệ thuật họ để lại, hẳn thế hệ sau không khỏi ngạc nhiên: Ngô Minh Cầu, Đặng Đức, Ngọc Linh... Phần nội dung này sẽ mở thêm một ô cửa sổ kiến thức về những học trò đặc biệt nhất của họa sĩ Tô Ngọc Vân trong cuộc đời dạy học của ông.

Phần 3: Vĩ thanh: chia sẻ những suy cảm của tác giả sau hành trình khảo cứu về khóa học này với rất nhiều điều có lẽ chờ đợi được giới nghiên cứu mỹ thuật chuyên nghiệp của Việt Nam tiếp tục tìm hiểu, với các góc nhìn sâu sắc hơn nữa.

Sách do Nxb Mỹ thuật cấp phép xuất bản,dày 300 trang, khổ 27x21cm, in màu trên giấycouche, với 255 hình ảnh sáng tác của họa sĩ Tô Ngọc Vân và các học trò của ông,trong đó phần lớn chưa từng công bố.

Với sự chủ trì buổi ra mắt sách của nhạc sĩ Dương Thụ, một số học viên “Họa sĩ khóa Kháng chiến” đã chia sẻ cùng công chúng những suy nghĩ, tình cảm của họ về khóa học mà chắc chắn, cuốn sách chưa thể nói hết. Một số sáng tác của các họa sĩ trong “khóa Kháng chiến” đã được giới thiệu ở dịp này.

(Tại buổi ra mắt sách, từ trái sang: Nhạc sĩ Dương Thụ, nhà nghiên cứu mỹ thuật Đào Mai Trang, họa sĩ Ngọc Linh và ông Lê Hải Đức - Chủ tịch Quỹ Kim Long.)

Điều đặc biệt, ấn phẩm này được hình thành từ ý tưởng của ông Lê Hải Đức - Chủ tịch Quỹ Kim Long (thuộc Công ty CP đầu tư Kim Long) và tác giả Đào Mai Trang đã dành hơn 2 năm nghiên cứu tư liệu và gặp gỡ một số họa sĩ/cựu sinh viên khóa Kháng chiến. Trước đó, nhằm hỗ trợ phát triển văn hóa - xã hội, Quỹ Kim Long đã tài trợ cho giải “Biếm họa báo chí Việt Nam lần thứ IV - năm 2014” do Báo Thể thao và Văn hóa tổ chức, tài trợ cho “Trại sáng tác đồ họa Huế lần 2 - năm 2015”.

“Họa sĩ khóa Kháng chiến (1950 - 1954)” thuộc dự án xuất bản do Quỹ khởi xướng và hỗ trợ tác giả Đào Mai Trang thực hiện. Cuốn sách thứ 2 sẽ viết về “Khóa Tô Ngọc Vân” - khóa học chính thức thứ 2 và là khóa học đầu tiên kể từ khi hòa bình lập lại ở miền Bắc XHCN, của Trường Mỹ thuật Việt Nam.

Về tác giả: Đào Mai Trang là biên tập viên phụ trách chuyên mục Mỹ thuật của Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật (Bộ VHTTDL), tác giả của nhiều bài viết và tiểu luận về các nghệ sĩ cũng như vấn đề của mỹ thuật, nghệ thuật đương đạiViệt Nam trong giai đoạn hiện nay, đăng tải trên tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, báo Thể thao & Văn hóa, Thể thao & Văn hóa Cuối tuần, Nhân dân cuối tuần, Nhân dân hàng tháng,Soi, Hanoigrapevine, dưới một số bút danh: Đào Mai Trang, Phong Vân, Chi Mai, Việt Mai,...

Sách đã xuất bản:

1.12 nghệ sĩ mỹ thuật đương đại Việt Nam (chủ biên & đồng tác giả, Nxb Thế giới, 2010, song ngữ Việt - Anh): cuốn sách gồm 12 tiểu luận và bài viết có tính nghiên cứu về 12 nghệ sĩ thị giác quan trọng thuộc thế hệ đầu tiên thực hành nghệ thuật đương đại Việt Nam: Vũ Dân Tân, Trần Lương, Lê Quang Đỉnh (Đinh Q.Le), Lê Quảng Hà, Lý Trần Quỳnh Giang,... Sách được in màu, 210 trang, khổ 24cm x 25cm. Dự án xuất bản này đã nhận được tài trợ cho phần chuyển ngữ từ Quỹ Phát triển và trao đổi văn hóa (CDEF), ĐSQ Đan Mạch tại Hà Nội.

 2. Nghệ thuật & Tài năng, một cận cảnh về thế hệ nghệ sĩ 8X của mỹ thuật Việt Nam (Nxb Phụ nữ, 2014). Cuốn sách bao gồm một chuyên khảo về bối cảnh văn hóa xã hội hiện nay cũng những tác động tích cực và tiêu cực đến việc sáng tác của thế hệ nghệ sĩ đang tuổi sung sức sáng tạo nhất của Việt Nam, những người sinh trong nửa đầu thập niên 1980. Sách cũng giới thiệu 9 nghệ sĩ mà cá nhân tác giả quan tâm, xem như các ví dụ tiêu biểu ở một số khía cạnh như thể nghiệm sáng tạo, sự thích ứng với thị trường,... Sách khổ 22,3x17,3cm, 240 trang, in màu trên giấy couche, với hàng trăm hình ảnh tác phẩm của nghệ sĩ thế hệ này. Xuất bản phẩm này nhận được tài trợ cho việc chuyển ngữ sang tiếng Anh của Quỹ Phát triển và trao đổi văn hóa (CDEF), ĐSQ Đan Mạch tại Hà Nội, Viện Goethe Hà Nội.

Phiên bản tiếng Anh của cuốn sách này, Art & Talent, a foreground on the 8X artists generation of Vietnam, chính thức được phát hành từ tháng 10 – 2016, trên Amazon.

Thông tin chi tiết hơn,vui lòng liên hệ:

Ông Lê Hải Đức, chủ tịch Quỹ Kim Long

Tel: 0913227612

E: haiducvc@yahoo.com hoặc uythanhuy@gmail.com

Nguồn: Dược Kim Long